Hơn 70% CEO toàn cầu từng cân nhắc từ chức vì cô đơn, từ Apple đến PepsiCo, gánh nặng tinh thần khủng khiếp.
Làm CEO mang lại nhiều đặc quyền: họ điều hành những tập đoàn quyền lực nhất thế giới, định hình di sản tiên phong trong ngành và nhận mức lương hậu hĩnh lên đến hàng tỷ USD.
Các CEO của Airbnb đồng ý rằng: cuộc sống của một nhà lãnh đạo doanh nghiệp vô cùng cô đơn. Ảnh: Fortune
Thế nhưng, trên hành trình leo cao trong thang bậc doanh nghiệp, nhiều người không nhận ra rằng họ đã để lại phía sau hầu hết đồng nghiệp cho đến khi đứng ở đỉnh cao nhất. Công việc ấy có thể mang tính cô lập cao.
Các lãnh đạo tại những tập đoàn lớn nhất hành tinh, từ Airbnb, UPS đến PepsiCo và Apple, đang lần lượt lên tiếng về gánh nặng tâm lý mà vị trí này mang lại. Hóa ra, không ít nhà tiên phong ngành công nghiệp đang đối mặt với nỗi cô đơn sâu sắc.
Theo một giáo sư Trường Y Harvard, ít nhất 40% lãnh đạo cấp cao đang cân nhắc rời bỏ công việc, chủ yếu vì thiếu năng lượng và cảm thấy đơn độc khi đối phó với thách thức hàng ngày.
Con số thực tế có thể còn cao hơn: một nghiên cứu của Deloitte năm 2022 cho thấy khoảng 70% lãnh đạo cấp C-suite nghiêm túc nghĩ đến việc từ chức để tìm công việc hỗ trợ tốt hơn cho sức khỏe tinh thần.
Để đẩy lùi cảm giác cô lập, các nhà sáng lập và lãnh đạo cấp cao đang bước ra khỏi văn phòng để ưu tiên chăm sóc sức khỏe bản thân.
Ông Blake Mycoskie, nhà sáng lập Toms, từng vật lộn với trầm cảm và cô đơn sau khi biến doanh nghiệp giày dép nhỏ bé thành đế chế tỷ USD. Cảm thấy lạc lối với mục đích sống và công việc dần trở thành gánh nặng, ông đã tham gia khóa tu ba ngày dành cho nam giới để cải thiện sức khỏe tâm thần.
Còn ông Seth Berkowitz, nhà sáng lập kiêm CEO của Insomnia Cookies - đế chế bánh ngọt trị giá 350 triệu USD khuyên các doanh nhân trẻ rằng vị trí này không dành cho tất cả mọi người.
“Nó có thể rất cô đơn; đó là cuộc sống đơn độc. Thực sự như vậy”, ông Berkowitz chia sẻ gần đây với Fortune.
Ông Brian Chesky, đồng sáng lập kiêm CEO Airbnb
Ông Brian Chesky là một trong những lãnh đạo thẳng thắn nhất giới kinh doanh khi cảnh báo về nỗi cô đơn. Ông kể về tuổi thơ cô đơn, luôn bị giằng xé giữa đam mê thiết kế sáng tạo và thể thao, chưa bao giờ thực sự hòa nhập.
Tình hình sức khỏe tâm thần xấu đi khi ông lên ngôi CEO Airbnb. Hai người đồng sáng lập khác mà ông coi như gia đình, cùng làm việc, tập luyện và thư giãn mỗi ngày đột nhiên biến mất khỏi tầm mắt từ vị trí đỉnh cao.
“Khi trở thành CEO, tôi bắt đầu dẫn dắt từ phía trước, ở đỉnh núi, nhưng càng lên cao, càng ít người bên cạnh”, ông Chesky chia sẻ với Jay Shetty trong một tập podcast On Purpose năm ngoái. “Không ai nói với tôi rằng nó sẽ cô đơn đến thế, và tôi chưa từng chuẩn bị cho điều đó”.
Ông Chesky khuyên các lãnh đạo tương lai nên chia sẻ quyền lực để không ai phải gánh chịu gánh nặng tinh thần một mình.
“Tôi nghĩ hiện nay chúng ta đang sống trong một trong những thời kỳ cô đơn nhất lịch sử nhân loại”, ông Chesky nói. “Nếu con người xưa cô đơn như ngày nay, có lẽ họ đã không tồn tại, vì bạn không thể sống sót mà không có bộ lạc của mình”.
Bà Indra Nooyi, nguyên CEO PepsiCo
Lãnh đạo tập đoàn PepsiCo phải đối mặt áp lực liên tục từ người tiêu dùng, nhà đầu tư, hội đồng quản trị và chính nhân viên. Việc chia sẻ với đồng nghiệp cũng khó khăn khi họ khó đồng cảm hoặc hiểu được những thử thách điều hành công ty 209 tỷ USD. Bà Indra Nooyi thừa nhận thường cảm thấy cô lập, không có ai để giãi bày.
“Bạn không thể lúc nào cũng nói với vợ/chồng. Bạn không thể nói với bạn bè vì đó là thông tin mật. Bạn không thể nói với hội đồng quản trị vì họ là cấp trên. Bạn cũng không thể nói với nhân viên vì họ làm việc dưới quyền bạn”, bà Nooyi chia sẻ với Kellogg Insight, tạp chí nghiên cứu của Trường Quản lý Kellogg thuộc Đại học Northwestern, đầu năm nay. “Điều đó đặt bạn vào vị trí khá cô đơn”.
Thay vì tâm sự với bạn thân hay giấu tên trên Reddit, bà Nooyi chọn nhìn vào nội tâm. Bà là người duy nhất bà có thể tin tưởng, dù điều đó đồng nghĩa với việc chấp nhận cô lập.
“Tôi tự nói chuyện với chính mình. Tôi nhìn vào gương, nói chuyện, giận dữ, rơi vài giọt nước mắt, rồi tô son và bước ra ngoài”, bà Nooyi kể. “Đó là cách tôi chọn vì ai cũng cần lối thoát. Bạn phải rất cẩn thận chọn người để giãi bày, vì không bao giờ muốn họ dùng điều đó chống lại bạn”.
Bà Carol Tomé, CEO UPS
Trước khi đảm nhận vị trí CEO UPS, bà Carol Tomé từng được cảnh báo rằng công việc đỉnh cao luôn đi kèm cô đơn. Lời khuyên ấy ban đầu không làm bà nao núng. Nhưng mọi thứ thay đổi khi bà thực sự lãnh đạo tập đoàn vận tải 75 tỷ USD.
“Tôi từng nghĩ: ‘Cô đơn đến mức nào chứ? Không thể cô đơn đến thế đâu?’. Giờ tôi nhận ra nó cực kỳ cô đơn”, bà Tomé chia sẻ với Fortune năm ngoái.
“Khi là thành viên ban điều hành, mọi người gắn bó với nhau… Giờ đây, đội ngũ của tôi chờ tôi rời phòng họp để họ cùng thảo luận. Đó là thực tế, bạn phải quen dần. Nhưng đúng là siêu cô đơn”.
Ông Tim Cook, CEO Apple
CEO Apple Tim Cook cũng không ngoại lệ với nỗi cô đơn thường trực ở văn phòng góc. Sau hơn 14 năm tại vị, ông thừa nhận những điểm mù của bản thân có thể ảnh hưởng đến hàng nghìn nhân viên nếu không được kiểm soát.
Ông Cook cho rằng lãnh đạo cần thoát khỏi suy nghĩ cá nhân và bao quanh mình bởi những người tài năng, khơi dậy điều tốt đẹp nhất.
“Đó là công việc khá cô đơn”, ông Cook nói với The Washington Post năm 2016. “Câu nói rằng vị trí CEO cô đơn là chính xác ở nhiều khía cạnh. Tôi không tìm kiếm sự đồng cảm”.
Ông Seth Berkowitz, nhà sáng lập kiêm CEO Insomnia Cookies
Khởi nghiệp có thể là hành trình ý nghĩa và đáng giá: cơ hội đổi công việc tám tiếng lấy tài sản hàng triệu USD nếu mọi thứ đúng hướng.
Dù yêu thích vai trò CEO và mọi trách nhiệm đi kèm, ông Seth Berkowitz vẫn cảnh báo các nhà sáng lập trẻ về sức nặng của sự nghiệp. Giống ông Cook, ông khuyên họ chống lại cô đơn bằng những mối quan hệ chân thành, ý nghĩa.
“Nó có thể cô đơn; đó là cuộc sống đơn độc. Thực sự vậy. Vào những giai đoạn khó khăn, nó càng cô độc hơn. Tìm kiếm sự đồng hành, cố vấn, cảm giác cộng đồng là rất quan trọng”, ông Berkowitz chia sẻ gần đây với Fortune. “Vì tôi đi sâu đến thế, đôi khi rất khó tìm người khác và mở lòng với họ”.
Dũng Phan (Fortune)
Nhà báo và Công luận